Levendige persona’s
…het begin van de ontwikkeling een nieuwe product of dienst.
✣ ✣ ✣
Je wilt je product of dienst zo goed mogelijk aan laten sluiten en afstemmen op de wensen en behoeften van de primaire gebruikers.
Er worden verschillende profielen gebruikers of klanten onderscheiden in de vorm van Persona’s (ook wel gebruiker archetypen, scenario karakters, of user profiles genoemd).
Om een product of dienst zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij de behoeftes van die verschillende persona’s, gebruiken we dat als uitgangspunt voor communicatie. Het gebruik van persona’s draagt zorg voor een gemeenschappelijke taal en voorkomt het onduidelijke betekenis van het woord gebruiker of klant.
Persona’s voorzien in een smal en helder doel zodat het ontwikkelteam niet langer voor de hele wereld hoeft te ontwerpen. Het juiste gebruik van persona’s beëindigt debatten over prioriteiten in de vorm en wijze van realisatie en voorkomt de onduidelijke term "eindgebruiker".
Daarom:
Beschrijf op één A4 de typische karaktereigenschappen, waarden en gewoontes van een typische afnemer van jouw product of dienst. Voeg een foto van een echt persoon toe. Hang deze A4 op goed zichtbare plekken in projectruimtes. Refereer naar deze persona zodra je de behoefte op voelt komen en als je voor moeilijker ontwerpbeslissingen staat. Pas de beschrijving zo nu en dan onder voortschrijdend inzicht aan en voeg een persoonlijke tint toe zodat de persona echt gaat leven.
✣ ✣ ✣
Zie ook kruip in de huid van. Bekijk het eens van de andere kant en kruip in de huid van een ding. Verzin een sprookje in de vorm van er was eens. Naast de uiteindelijke gebruiker of klant zijn er vaak meerdere belanghebbenden. Een auto heeft zowel haar eigenaar als bestuurder als "eindgebruiker", maar de onderhoudsmonteur is een "gebruiker" van de auto. Maak voor de voornaamste belanghebbenden een levendige persona. Maak al het communicatiemateriaal zo veel mogelijk klantklaar. Schrijf er een voorbeeldig verhaal bij. Regel een klant aan boord tijdens het ontwikkelproces. Je kunt zelfs overwegen om een echt e-mail account te maken waar vandaan e-mail gestuurd kan worden en blaas zo de persona echt leven in.
Begrijp de ware natuur van de persona die je gebruikt om de volledige kracht van die persona in het voorbeeldige verhaal tot zijn recht te laten komen. In het ideale geval is de levendige persona en het bijbehorende voorbeeldige verhaal volledig met elkaar uitgelijnd en in resonantie.
✣ ✣ ✣
Leef je in in Berto, Henk, Carl en Jochem
Berto Nieuwenhuizen
Berto Nieuwenhuizen (63). Woonachtig in Utrecht. Geboren en getogen in Westerbork. Gepensioneerd ziekenhuisadministrateur. Altijd druk geweest. Nooit tijd gehad om actief met genealogie en de Drentse geschiedenis bezig te zijn. Wil met zijn vrouw Renske musea en tentoonstellingen bezoeken op gebied Drentse historie. Wil zijn eigen ervaringen graag delen met tijdgenoten en jongeren. Hij heeft helemaal geen zin om op allerlei websites informatie achter te laten. Berto wil een eigen digitaal archief opzetten en dat delen met anderen. Renske en Berto hebben drie kinderen, een grote Volvo, een iMac en een museumjaarkaart.
Henk van der Vink
Henk van der Vink is 67 en woont in een oude dijkwoning aan de Koetsdijk in Amerongen. Henk is al vijf jaar met de VUT. Hij heeft daarvoor 20 jaar gewerkt voor de provincie Utrecht als dijkbewaker.
Henk kent de meeste dijken, en hun sterke en zwakke plekken, als zijn broekzak. Tijdens de vele tochten langs de dijken raakte Henk meer en meer geïnteresseerd in de historie van de dijken. Het ontstaan, de veranderingen, overstromingen, cultuur, bevolking en huisvesting langs de dijk boeit en de notities die hij maakt stopt hij in zijn nepleren bill-fold, achter de foto's van zijn vrouw Ina en zijn kleinkinderen. Ook kwam hij veel historische gebouwen en woningen tegen tijdens zijn werk. Naast zijn interesse voor dijken, verzamelt Henk alle soorten patchwork.
Veel jongeren zien Henk als een wandelende encyclopedie voor dijken en kloppen vaak bij hem aan. Henk wordt ook nog regelmatig gevraagd een praatje te houden over zijn ervaringen op het Utrechts Archief. Een paar keer per jaar schrijft hij een artikeltje voor het Utrechts Nieuwsblad.
Sinds kort gebruikt hij een Windows computer. Een krijgertje van zijn kleinzoon. Zijn kleinzoon heeft de computer ook aangesloten op het internet. Henk kan er ondertussen redelijk mee overweg. Outlook en Internet Explorer zijn de primaire instrumenten. Henk voelt zich tegelijkertijd rijk en onmachtig, soms zelfs gefrustreerd. Zo'n computer is toch behoorlijk indrukwekkend en doet niet altijd wat hij verwacht. Henk belt daardoor tenminste een keer per week met zijn kleinzoon met wat eenvoudige computergerelateerde vragen.
Henk wil de komende jaren een overzicht maken van zijn ervaringen, compleet met foto's, relevante verwijzingen naar archieven, commentaren en publikaties die hij over de afgelopen tientallen jaren verzameld heeft. Hij ziet dit als een boeiende en belangrijke missie om zodoende een stukje erfgoed achter te laten voor het nageslacht. Al was het alleen maar om aan zijn kleinzoon te laten zien dat hij nog met zijn tijd meegaat.
Hij vraagt zich af of de computer het instrument voor zijn missie is, of hij het voldoende in de vingers kan krijgen. Hij vind het geen probleem zijn kleinzoon te bellen, maar als hij zijn ex-collega's moet vragen voelt hij zich niet zo prettig.
Carl Vennema
Carl Vennema woont in IJburg in Amsterdam en is 45 jaar. Carl is eigenaar en oprichter van Amsterdam op Wielen, zijn tweewielershop. Hij is net naar IJburg verhuisd en woonde de 20 jaren daarvoor in de Pijp. Geboren en getogen is Carl in Noord. Amsterdammer in hart en nieren dus.
Carls dochter werkt al jaren bij Artsen Zonder Grenzen in Kameroen en Carl en zijn vrouw hebben, als huwelijkscadeau van hun dochter, vijf jaar geleden een safari van vijf weken in Kameroen meegemaakt. De vonk voor Afrika is toen goed overgeslagen en sinds die tijd heeft alles wat met Afrika te maken heeft hun volle aandacht. Met veel plezier kom je ze daarom regelmatig tegen in het Tropenmuseum op zoek naar informatie over de Afrikaanse cultuur in het algemeen, en wapentuig in het bijzonder. Hun woonkamer hangt ondertussen ook vol met Afrikaanse speren, dolken en ander wapentuig (niet uit het Tropenmuseum overigens).
Amsterdam zit in Carls genen. Daarom is Carl zelf ook vaak te vinden in het Gemeente Archief Amsterdam. Hij is met name geïnteresseerd in de historie van zijn geliefde Amsterdam. Carl besteed veel tijd aan het verzamelen van informatie over referenties naar Amsterdam in het buitenland, zoals New Amsterdam in New York. Daarnaast ontwikkelt hij steeds meer interesse voor een stuk kunstgeschiedenis, met name van kunstenaars die een band met de Pijp hebben.
Carl heeft in de afgelopen jaren een behoorlijk netwerk van gelijkgeïnteresseerden om zich heen verzameld. E-mail is het primaire communicatiemiddel naast hun maandelijkse bijeenkomst in café de Pijp. Vaak worden nieuwe vondsten en gegevens uitgewisseld en soms heeft iemand een praatje voorbereid.
Carl gaat goed met zijn tijd mee. Alle adminstratie voor zijn winkel doet hij elektronisch, inclusief het bankieren. Carl kan behoorlijk met zijn computer en de software overweg, maar het installeren en beheren laat hij graag aan de computershop om de hoek over. Dat gaat hem net te ver. Carl en zijn maten zijn op zoek naar een instrument waarmee ze makkelijker en eenvoudiger hun gemeenschappelijke interesses kunnen delen. E-mail is één kanaal, en een website is te moeilijk en kost te veel tijd om bij te houden. Hij heeft nog geen goed gereedschap kunnen vinden en daar baalt hij wel een beetje van.
Jochem ter Brugge
Jochem ter Brugge, 23, woont, sinds het begin van zijn studie twee jaar geleden, in Deventer. Hij heeft een leuk klein flatje kunnen huren met uitzicht over de IJssel. Als student Bouwkunde (HBO) interesseert hij zich voornamelijk in "leefbare" architectuur.
Jochems keuze voor bouwkunde is niet vreemd: zijn vader is succesvol architect. In tegenstelling tot zijn vader, die zich specialiseert in—volgens Jochem vaak oerlelijke—moderne architectuur, richt Jochem zich veel meer op "leefbare" architectuur. Gebouwen en woonomgevingen waar mensen zich prettig voelen en daardoor gelukkiger zijn en meer presteren. Jochem heeft vaak verhitte discussies met zijn vader over dit onderwerp.
Jochem gaat behoorlijk relaxed en alternatief gekleed, maar wel netjes. Jochem steekt zijn voorkeur voor leefbare architectuur niet onder stoelen of banken en schrijft hier regelmatig en prikkelend over in zijn blog. Hij krijgt er veel reacties op en heeft hierdoor al een behoorlijke reputatie opgebouwd. Zowel vriend als "vijand".
Jochems doel is om voor zijn 35e tenminste één leefbaar gebouw neer te zetten. Via zijn netwerk heeft hij al een gemeenschap van gelijkgestemden opgebouwd die, zodra de kans zich voordoet, hier samen een succes van willen maken. Het is een behoorlijke mix: timmerlieden, metselaars, architecten, en ook interieurontwerpers hebben zich ondertussen aangesloten.
Zowel tijdens zijn studie als in zijn vrije tijd besteed Jochem veel tijd aan onderzoek op dit gebied. Hij struint oude gebouwen af, is op zoek naar het waarom van prettige woon- en werkomgevingen. Het web is een waardevolle, doch onnauwkeurige bron van dit soort informatie. Liever zoekt Jochem in specifieke hoekjes en gaatjes en komt hij in contact met mensen die van wanten weten. Dat zoeken kost hem veel tijd.