Pareltaal/schrijfwijzer: verschil tussen versies
k (baobab -> aardnoot) |
(Test voor goede naam van een patroon) |
||
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 4: | Regel 4: | ||
*[http://www.spatiegebruik.nl/ Signalering Onjuist Spatiegebruik]—bijvoorbeeld {{parel|vissenkomdialoog}} en geen {{parel|vissenkom dialoog}}. | *[http://www.spatiegebruik.nl/ Signalering Onjuist Spatiegebruik]—bijvoorbeeld {{parel|vissenkomdialoog}} en geen {{parel|vissenkom dialoog}}. | ||
*[http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Toch_een_paar_regels Toch een paar regels van Wikipedia]. | *[http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Toch_een_paar_regels Toch een paar regels van Wikipedia]. | ||
===Gebruik | |||
===Gebruik hedendaagse woorden === | |||
In vooral ambtelijke schrijftaal komen woorden voor als 'aangaande', 'inzake', 'onderhavige', 'alvorens', 'zijns inziens'. Met gemak zijn deze te vervangen door de woorden 'over', 'voor', 'deze', 'voordat' en 'volgens hem'. De ouderwetse woorden, die zich alleen in de schrijftaal handhaven, scheppen afstand. Misschien zijn ze zelfs bedoeld om die afstand te scheppen. Het is voor de communicatie beter om in verzorgde spreektaal te schrijven. | In vooral ambtelijke schrijftaal komen woorden voor als 'aangaande', 'inzake', 'onderhavige', 'alvorens', 'zijns inziens'. Met gemak zijn deze te vervangen door de woorden 'over', 'voor', 'deze', 'voordat' en 'volgens hem'. De ouderwetse woorden, die zich alleen in de schrijftaal handhaven, scheppen afstand. Misschien zijn ze zelfs bedoeld om die afstand te scheppen. Het is voor de communicatie beter om in verzorgde spreektaal te schrijven. | ||
(bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13) | (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13) | ||
===Gebruik de bedrijvende vorm=== | ===Gebruik de bedrijvende vorm=== | ||
Pareltaal kenmerkt zich door '''actief taalgebruik''' en ook [[versterkend taalgebruik]].<br> | Pareltaal kenmerkt zich door '''actief taalgebruik''' en ook [[versterkend taalgebruik]].<br> | ||
Regel 18: | Regel 20: | ||
=== Gebruik geen naamwoordstijl=== | === Gebruik geen naamwoordstijl=== | ||
Als mensen schrijven hebben ze de neiging om werkwoorden te veranderen in zelfstandige naamwoorden. 'Overhandigen' wordt 'de overhandiging'; 'afschaffen' wordt 'het afschaffen van'. Ook dit schept onnodige afstand. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13) | Als mensen schrijven hebben ze de neiging om werkwoorden te veranderen in zelfstandige naamwoorden. 'Overhandigen' wordt 'de overhandiging'; 'afschaffen' wordt 'het afschaffen van'. Ook dit schept onnodige afstand. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13) | ||
=== | |||
=== Vermijd voorzetseluitdrukkingen === | |||
Er bestaan voorzetseluitdrukkingen als 'in verband met', ' met betrekking tot', 'in het kader van'. Deze maken een tekst omslachtig. Vaak zijn ze te vervangen door een enkel voorzetsel. Bijvoorbeeld 'In verband met' kan ook 'vanwege' zijn. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13) | Er bestaan voorzetseluitdrukkingen als 'in verband met', ' met betrekking tot', 'in het kader van'. Deze maken een tekst omslachtig. Vaak zijn ze te vervangen door een enkel voorzetsel. Bijvoorbeeld 'In verband met' kan ook 'vanwege' zijn. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13) | ||
===Zo weinig mogelijk verkleinwoordjes=== | |||
{{p|kleine sportvelden}}, {{p|klein tienerhuis}}, en {{p|kleine parken op loopafstand}} klinken beter dan {{kk|veldjes om te sporten}}, {{kk|tienerhuisje}} en {{kk|parkjes binnen loopafstand}}. | |||
Verkleinwoordjes maken de tekst vaak onnodig kinderlijk, soms zelfs kinderachtig. | |||
===Eerste 2 woorden: een signaal voor het scannende oog=== | |||
Zie http://www.useit.com/alertbox/nanocontent.html die gaat over de herkenbaarheid van de {{p|eerste 2 woorden}} of eerste 11 tekens. | |||
:”Testing how well people understand a link's first 11 characters shows whether sites write for users, who typically scan rather than read lists of items.” | |||
*lezers begrijpen de eerste 11 tekens; geeft hen onderscheidend vermogen; weten ze waar de tekst over gaat | |||
*{{p|getallen als cijfers}} en niet als tekst. | |||
===Test voor goede naam van een patroon=== | |||
*{{p|eerste 2 woorden}} of eerste 1 tekens | |||
*gebruik het patroon eens in een paar verschillende zinnen en kijk of de zin loopt |
Huidige versie van 26 jun 2009 om 07:51
Schrijf mee aan pareltaal! Gewoon lekker voor de vuist weg en toegankelijk voor alle leeftijden en culturen. En in je moerstaal.
Let wel op de stijl, grammatika en spelling. pareltaal heeft een aantal richtlijnen geadopteerd:
- Signalering Onjuist Spatiegebruik—bijvoorbeeld vissenkomdialoog en geen vissenkom dialoog.
- Toch een paar regels van Wikipedia.
Gebruik hedendaagse woorden
In vooral ambtelijke schrijftaal komen woorden voor als 'aangaande', 'inzake', 'onderhavige', 'alvorens', 'zijns inziens'. Met gemak zijn deze te vervangen door de woorden 'over', 'voor', 'deze', 'voordat' en 'volgens hem'. De ouderwetse woorden, die zich alleen in de schrijftaal handhaven, scheppen afstand. Misschien zijn ze zelfs bedoeld om die afstand te scheppen. Het is voor de communicatie beter om in verzorgde spreektaal te schrijven. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13)
Gebruik de bedrijvende vorm
Pareltaal kenmerkt zich door actief taalgebruik en ook versterkend taalgebruik.
zie
- Jacob Nielsen's Passive Voice Is Redeemed For Web Headings:
- "Jan slaat de hond" is krachtiger dan "De hond wordt door Jan geslagen". Het is meestal beter de bedrijvende vorm in een zin te gebruiken dan de lijdende vorm. De actie waar het in de tekst om gaat, komt in de bedrijvende vorm beter voor het voetlicht. De lezer ziet makkelijker wat er aan de hand is.
- Om dezelfde reden is het beter om te vertellen wat er is of dient te zijn, dan op te schrijven wat er ontbreekt, of niet zou moeten. Bij een advies over stijl, bijvoorbeeld, is het beter te vertellen wat de goede stijl is (Gebruikt de bedrijvende vorm), dan te adviseren de onhandige stijl te vermijden (Vermijdt de lijdende vorm).
- Dubbele ontkenningen zijn echt uit den boze. De lezer krijgt bij dubbele ontkenningen echte puzzle's voor zijn kiezen. Daar zit hij meestal niet op te wachten.
- Een wervende tekst bereikt zijn doel makkelijker naar mate hij de lezers meer rechtstreeks aan weet te spreken.
Gebruik geen naamwoordstijl
Als mensen schrijven hebben ze de neiging om werkwoorden te veranderen in zelfstandige naamwoorden. 'Overhandigen' wordt 'de overhandiging'; 'afschaffen' wordt 'het afschaffen van'. Ook dit schept onnodige afstand. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13)
Vermijd voorzetseluitdrukkingen
Er bestaan voorzetseluitdrukkingen als 'in verband met', ' met betrekking tot', 'in het kader van'. Deze maken een tekst omslachtig. Vaak zijn ze te vervangen door een enkel voorzetsel. Bijvoorbeeld 'In verband met' kan ook 'vanwege' zijn. (bron: Monique Lindzen, THEMA-magazine over boeken die werken, nummer 11, vijfde jaargang, mei 2007, blz. 12 en 13)
Zo weinig mogelijk verkleinwoordjes
kleine sportvelden, klein tienerhuis, en kleine parken op loopafstand klinken beter dan veldjes om te sporten, tienerhuisje en parkjes binnen loopafstand.
Verkleinwoordjes maken de tekst vaak onnodig kinderlijk, soms zelfs kinderachtig.
Eerste 2 woorden: een signaal voor het scannende oog
Zie http://www.useit.com/alertbox/nanocontent.html die gaat over de herkenbaarheid van de eerste 2 woorden of eerste 11 tekens.
- ”Testing how well people understand a link's first 11 characters shows whether sites write for users, who typically scan rather than read lists of items.”
- lezers begrijpen de eerste 11 tekens; geeft hen onderscheidend vermogen; weten ze waar de tekst over gaat
- getallen als cijfers en niet als tekst.
Test voor goede naam van een patroon
- eerste 2 woorden of eerste 1 tekens
- gebruik het patroon eens in een paar verschillende zinnen en kijk of de zin loopt