Vragen die er toe doen
…er knaagt iets aan je. Er zit je iets dwars. Er dient zich een wens aan. Er is een probleem.
✣ ✣ ✣
Je wilt de zaak helder in beeld hebben zodat je het daadkrachtig aan kunt pakken.
Tom Peters: “Great questions induce great answers. The art of asking good questions is greatly unappreciated!”
Een krachtige vraag is:
- Eenvoudig en helder.
- Provoceert gedachten.
- Genereert energie.
- Focust inlichtingen.
- Daagt aannames en vooronderstellingen uit.
- Opent nieuwe mogelijkheden.
- Roept meer vragen op.
Krachtige vragen bundelen aandacht, intentie en energie.
Daarom:
Breng met persen en rekken de hele olifant in beeld en geef het zin. Stel krachtige vragen. Vragen die er toe doen. Vragen die beginnen met Hoe kunnen we, Ontwerp, Verzin, Creeer. Scherp ze aan met 2x2-vragen. Vat het geheel samen in een boom van startformuleringen.
✣ ✣ ✣
✣ ✣ ✣
Een oogst van scherpe vragen.
- Wat vreet je op?
- Waar geef je veel om?
- Hoe creeer je een paradox zonder polariteit?
- Hoe ga je er op den duur mee om?
- Overwin ik de draak van mijn angst?
- Praktiseer ik wat ik predik?
- Als je met een vraag geboren zou worden, welke zou dat dan zijn?
- Wat is heilig voor je?
- Welke diensten kan je leveren als je de hele keten beheerst?
- Ben je je product aan het overontwerpen om met zeldzame uitzonderingen rekening te houden? Verwijder complexiteit. Eenvoud wint het altijd. minder is meer en ockhams scheermes
- Wie gebruikt mijn product niet omdat er jaren van special vaardigheid vereist zijn? Wat als het omgekeerde waar is?
- Waarom kopen mensen mijn product niet (seizoen-, trend-, economiegedreven)? Hoe kan ik dat omkeren?
- Welke activiteiten die nu gepaard gaan met mijn product kan ik combineren (service, leveren, ondersteuning, advies)?
- Wie gebruikt mijn product niet terwijl een vergelijkbare groep het intensief gebruikt (jongeren/ouderen, streek/stad) en waarom?
- Wat maakt mijn product moeilijk in het gebruik?
- Hoe kan ik een massaproduct op maat snijden?
- Wat zijn de onwrikbare overtuigingen in mijn industrie over wat klanten willen? Wat als het tegenovergestelde waar is?
- Wie is er gepassioneerd over mijn product of gerelateerde zaken en waarom of waarom niet?
- Wat is er ongemakkelijk aan het samenstellen van mijn product?
- Kan je een product aanbieden dat 5 keer zo duur is indien het een betere eigenschap of functie biedt?
- Wat vinden klanten niet fijn in het proces van aanschaffen van mijn product of dienst?
- Wie spendeert er een onnatuurlijk percentage (inkomsten, budget) aan mijn product of iets vergelijkbaars?
- Wie klaagt er over de grenzen van mijn product? Dat zijn toekomstige fans die hopen dat je naar ze wilt luisteren.
Socratische vragen
Criteria voor socratische vragen (tweede-orde vragen die gaan over fundamentele en principiële kwesties):
- Algemeen—Laat de vraag een algemene kwestie betreffen die ieder aangaat. Vermijd zuiver individuele of persoonlijke vragen.
- Fundamenteel—Maak de vraag fundamenteel van aard, waarbij principiële kwesties in het geding zijn.
- Relevant—Zorg dat iedereen zich betrokken voelt bij de vraag en er een zekere inzet verlangd wordt om de vraag te beantwoorden.
- Niet-empirisch—Maak de vraag door louter denken en dialectisch onderzoek beantwoordbaar. Sluit empirische beantwoording uit—antwoorden die ontstaan door waarneming van de werkelijkheid. Snijdt een mengeling van empirische en niet-empirische vragen toe op het niet-empirische deel.
- Eenvoudig—Houd het simpel en vermijd een opeenstapeling van complexe begrippen.
- Concreet—Zorg ervoor dat de betrokken concrete voorbeelden uit eigen ervaring kunnen genereren waarin de vraag een centrale rol speelt.
Ongeschikte vragen:
|
Vereist alleen empirisch onderzoek en geen dialectisch onderzoek. |
|
Te complex. Gebruik ockhams scheermes—de kwestie kan zonder verlies van betekenis eenvoudiger worden geformuleerd:
|
Voorbeelden van kwesties die in aanmerking komen voor dialectisch onderzoek:
- Welke mate van flexibiliteit mag je van medewerkers verwachten?
- Kunnen we als organisatie stelling nemen in politiek-maatschappelijke discussies?
- Wanneer is schaalvergroting wenselijk?
- Hoe kunnen we individuele doelen koppelen aan de doelen van het bedrijf?
- Voor welke mate van welzijn van anderen zijn wij verantwoordelijk? - Wanneer ben je niet meer integer?
- Wat is pragmatisme?
- Waar ligt de grens van tolerantie?
- Is het verstandig mensen een leerproces op te leggen bij veranderingen?
- Hoe moeten we omgaan met de spanning tussen individualiteit en de samenhang als organisatie?
- In hoeverre zijn wij verantwoordelijk voor de consequenties van ons handelen?
- Wanneer werkt onzekerheid positief?
- Is het geoorloofd een cliënt sturing te geven?
- Wat is activerende didactiek?
- Wanneer hou je als bank op met kredietverlenen?
- Wanneer tast onze flexibiliteit onze integriteit aan?
- Kun je anticiperen op marktonwikkelingen?
- Waar ligt de grens van vertrouwen tussen concurrenten?
Externe links
- "The Art and Science of Asking Effective Questions", PDF van Let's Get Real.
- http://www.largescaleinterventions.com/documents/the%20art%20of%20powerful%20questions.pdf
Web: Good Questions